Нохчийчура низамхошна лерина йолу и хьехаман семинар кест-кеста дIаяхьа дагахь бу бакъонашларъярхой. Иза вовшахтоьхначу «Нохчийчоьнан бакъонашларъяран центр» олучу вовшахтохараллина ца хетара ницкъаллин структураш шаьш кховдийнчу оцу балхана оццул сиха тIетовр бу.
Оцу цхьанатохараллан куьйгалхочо Эжиев Минкаила дийцира оцу проектах а, цунах хир бу аьлла, шаьш сатуьйсучу пайданах а.
Эжиев Минкаил: «Оцу проектан коьрта Iалашо ю, Нохчийчохь болчу полисхойн а, прокуратурера а, талламан урхаллера а белхахойн а, Европера а, дуьненаюкъара а низамийн документаш довза а довзуьйтуш, адамийн бакъонаш ларъярехь болх дIабахьар.
Къаьсттина, цара тхоьга ла а дугIу, кхуза бахка а богIу, тIаьхьа кхиа а гIерта. Иштта дIабоьдуш болх бу иза. Селхана а хилира тхан цу тайпа гулам. И хIума, цара шаьш а оьшуш ду боху».
ТIаьхьарчу хенахь, бакъонашларъярхочо Эжиев Минкаила тидам барехь, меттигерчу низамхошца, церан уьйраш чIагIлуш ю. Иза а, кхиболу бакъонашларъярхой а, муьлхачу а хенахь набахтешкахь а, талламан изоляторшкахь а чохь бохкучу нехан хьоле хьажа бакъо йолуш бу хIинца. Цундела и низамхошца цхьаьна беш болу болх кхин а дIабахьа дагахь ду шаьш элира цо.
Эжиев Минкаил: «Сацам бина оха, и болх кхин а дIабахьа, иза пайденна болун дела. Царна тхайн агIора гIо дийр ду оха. Деша ваха луучунна, иза дан а аьтто бу тхоьгахь. Низам хууш волчу белхахочо, иза дохор ду аьлла, ца хета суна. Дерриг а цхьана дийнахь дIанислур доцийла хаа тхуна. Шерашкахь уьш Iама а бина, цаьрга болх, низаман некъа тIехь дIабахьийтар ю тхан Iалашо».
Махкахь гIардаьлла долу зуламийн таллараш а тергонехь латтадо Эжиев Минкаил коьртехь волчу «Нохчийчоьнан бакъонашларъяран центро». Дукха хан йоцуш, цара Нохчийчура талламан комитете кехат дахьийтинера, Эстемирова а, Садулаева а, Джабраилов а байарах болу талламаш муьлхачу хьелашкахь бу хаам бар доьхуш. ХIара жоп даийтина шайга элира бакъонашларъярхочо.
Эжиев Минкаил: «Кехаташ дахьийтинера оха, уьш байар хьокъехь беш болу талламаш мьулхачу хьолехь бу аьлла. Жоп деана тхоьга. Садулаева Зарема а, цуьнан хIсамда Джабраилов Алик а дер хьокъехь таллам бара юьхьарлаьцна.
Ткъа хIинца и зулам дарна бехке берш, билгалбаха лууш боцун дела, и гIуллакх сацийна ду. Ткъа Эстемирвоа ер хьокъехь долу гIуллакх, шайгахь дац, иза- коьртачу талламан урхаллан Къилбвседа Кавказехь долчу декъехь ду, боху цара».
Кхаьчначу жоьпе а ца хьоьжуш, шаьш и гIуллакх, талламхошна дицлахь а, цаьрга иза диц ца дайта хьовсур ду шаьш бохуш, кхин дIа а дийцира Эжиев Минкаила.
Эжиев Минкаил: «Тхайн агIор юха а, кехаташ а кечдина, кестолгIа оха талламан урхалле кехат дохуьйтур ду, и гIуллакх, нийса сацийна ца хета тхайна аьлла. Цу тIехь болх бан беза. Вайн махкахь дукхачу нахана гIуллакх дина ю и Зарема.
Иза а, цуьнан цIийнда вийна болу нах схьакаро а беза аьлла, хета тхуна. Уьш нагахь санна кара ца беш, иза дижа дитахь, юх-юха а, оцу наха, цу тайпа зуламаш дийра ду вайн махкахь».
Таханлерачу Нохчийчохь, сибат а къагийна, куц а динчу, мухха а дийцахь а, дуккха а хIуманаш ду адамийн бакъонаш ларъярехь дан дезаш. Хьалха санна, адамаш лар йоцуш довш дацахь а, хIинца а зуламаш хуьлуш ду, коьртачу декъана дIальацначарна тIехь ницкъ бар санна дерш. Амма, цаьрца а, саца а ца беш, къийсам латто Iалашонехь бунохчийн бакъонашларъярхой.
Эжиев Минкаил: «Оцу проектан коьрта Iалашо ю, Нохчийчохь болчу полисхойн а, прокуратурера а, талламан урхаллера а белхахойн а, Европера а, дуьненаюкъара а низамийн документаш довза а довзуьйтуш, адамийн бакъонаш ларъярехь болх дIабахьар.
Къаьсттина, цара тхоьга ла а дугIу, кхуза бахка а богIу, тIаьхьа кхиа а гIерта. Иштта дIабоьдуш болх бу иза. Селхана а хилира тхан цу тайпа гулам. И хIума, цара шаьш а оьшуш ду боху».
ТIаьхьарчу хенахь, бакъонашларъярхочо Эжиев Минкаила тидам барехь, меттигерчу низамхошца, церан уьйраш чIагIлуш ю. Иза а, кхиболу бакъонашларъярхой а, муьлхачу а хенахь набахтешкахь а, талламан изоляторшкахь а чохь бохкучу нехан хьоле хьажа бакъо йолуш бу хIинца. Цундела и низамхошца цхьаьна беш болу болх кхин а дIабахьа дагахь ду шаьш элира цо.
Эжиев Минкаил: «Сацам бина оха, и болх кхин а дIабахьа, иза пайденна болун дела. Царна тхайн агIора гIо дийр ду оха. Деша ваха луучунна, иза дан а аьтто бу тхоьгахь. Низам хууш волчу белхахочо, иза дохор ду аьлла, ца хета суна. Дерриг а цхьана дийнахь дIанислур доцийла хаа тхуна. Шерашкахь уьш Iама а бина, цаьрга болх, низаман некъа тIехь дIабахьийтар ю тхан Iалашо».
Махкахь гIардаьлла долу зуламийн таллараш а тергонехь латтадо Эжиев Минкаил коьртехь волчу «Нохчийчоьнан бакъонашларъяран центро». Дукха хан йоцуш, цара Нохчийчура талламан комитете кехат дахьийтинера, Эстемирова а, Садулаева а, Джабраилов а байарах болу талламаш муьлхачу хьелашкахь бу хаам бар доьхуш. ХIара жоп даийтина шайга элира бакъонашларъярхочо.
Эжиев Минкаил: «Кехаташ дахьийтинера оха, уьш байар хьокъехь беш болу талламаш мьулхачу хьолехь бу аьлла. Жоп деана тхоьга. Садулаева Зарема а, цуьнан хIсамда Джабраилов Алик а дер хьокъехь таллам бара юьхьарлаьцна.
Ткъа хIинца и зулам дарна бехке берш, билгалбаха лууш боцун дела, и гIуллакх сацийна ду. Ткъа Эстемирвоа ер хьокъехь долу гIуллакх, шайгахь дац, иза- коьртачу талламан урхаллан Къилбвседа Кавказехь долчу декъехь ду, боху цара».
Кхаьчначу жоьпе а ца хьоьжуш, шаьш и гIуллакх, талламхошна дицлахь а, цаьрга иза диц ца дайта хьовсур ду шаьш бохуш, кхин дIа а дийцира Эжиев Минкаила.
Эжиев Минкаил: «Тхайн агIор юха а, кехаташ а кечдина, кестолгIа оха талламан урхалле кехат дохуьйтур ду, и гIуллакх, нийса сацийна ца хета тхайна аьлла. Цу тIехь болх бан беза. Вайн махкахь дукхачу нахана гIуллакх дина ю и Зарема.
Иза а, цуьнан цIийнда вийна болу нах схьакаро а беза аьлла, хета тхуна. Уьш нагахь санна кара ца беш, иза дижа дитахь, юх-юха а, оцу наха, цу тайпа зуламаш дийра ду вайн махкахь».
Таханлерачу Нохчийчохь, сибат а къагийна, куц а динчу, мухха а дийцахь а, дуккха а хIуманаш ду адамийн бакъонаш ларъярехь дан дезаш. Хьалха санна, адамаш лар йоцуш довш дацахь а, хIинца а зуламаш хуьлуш ду, коьртачу декъана дIальацначарна тIехь ницкъ бар санна дерш. Амма, цаьрца а, саца а ца беш, къийсам латто Iалашонехь бунохчийн бакъонашларъярхой.